Rollen in loopbaanontwikkeling
Print deze paginaRollen en functie: vroeger en nu
1. Vroeger hadden we één vaste functie (opvoeder, onderhoudstechnicus, leraar, …), die in één woord zegt wat je doet, en iedereen begrijpt.
Vandaag nemen we een aantal rollen op in een werkomgeving en leveren we een herkenbare bijdrage aan de organisatie (adviseren, regisseren, realiseren, …)
2. Vroeger voerde je mooi afgelijnde, afvinkbare taken uit in een voor iedereen gelijk functieprofiel.
Vandaag draag je bij aan een teamresultaat, voeg je waarde toe, en word je als team geëvalueerd op vooraf afgesproken doelen.
3. Vroeger was een organigram eenduidig, hiërarchisch en heilig.
Vandaag werk je in projecten, matrixen en wordt de organisatiestructuur in processen weergegeven.
4. Vroeger was loopbaan gelijk aan carrière maken. Verantwoording over méér mensen en méér geld.
Vandaag kan je ook horizontaal groeien, met meer verantwoording door kennis en kunde.
5. Vroeger was je rang, grootte van je team en aantal vierkante meters kantoor maatstaf voor succes. Bazen stuurden aan, controleerden en lieten man en macht rollen.
Vandaag tellen jouw resultaten, kennis en kunde. En bouw je teams, professionaliteit en meerwaarde.
6. Vroeger spraken we over functiehuis/competentie/procedure/top down/taakfiches/…
Vandaag zijn rollen/talenten/ontwikkelmodellen/cocreatie/… hot.
Rollen bieden kansen voor loopbaanontwikkeling
- Wat is het verschil tussen een rol of een functie?
- Welke rollen zijn er?
- Hoe kan je ontwikkelingsgericht werken met rollen?
1. Verschil functie versus rol
| Functies | Rollen |
|
voorbeeld educatief medewerker, bankbediende, IT’er, onderhoudstechnicus (alles wat op een naamkaartje of organigram kleeft) |
voorbeeld ontwikkelaar, aanstuurder, uitvoerder, trainer, beslisser, kwaliteitsbewaker, kennisvergaarder, middelenbeheerder, controleur, coach, teambouwer, sfeermaker, analist, planner, sponsor, vernieuwer, … |
|
Ze zijn gekoppeld aan een functieomschrijving Ze zijn gekoppeld aan arbeidsvoorwaarden Er is slechts één functie per persoon Ze zijn organisatie-specifiek |
Ze zijn gekoppeld aan handelingen Ze zijn gekoppeld aan een standaard rollenset Er zijn meerdere rollen per persoon mogelijk Ze zijn specifiek voor een proces, koppelbaar aan een resultaat |
Gebaseerd op Praktijkboek Procesmanagement, Door C. Kars, Hans Evers
Wat is een rol?
Een rol is een samenhangend pakket aan taken die door een of meer personen vervuld kan worden, en een duidelijke bijdrage heeft tot het resultaat van een (deel van ) de organisatie. Een rol is een redelijk afgebakend stuk van een proces/taak in het werk dat een team doet.Werkproces gebonden
De verzameling van rollen die jij inneemt is wat jij doet in de organisatie. Een rol is dus aan werkproces gebonden, niet direct gelinkt aan de hiërarchie.Individueel takenpakket
De optelsom van alle rollen per individu geeft zicht op het takenpakket van het individu. De optelsom van alle rollen van het team resulteert in het takenpakket van het team, leidend tot resultaat van dat team. Meerdere mensen kunnen dezelfde rol opnemen. Iedereen neemt meerdere rollen op.2. Welke rollen zijn er?
- Bedenker, vernieuwer, implementeerde
- Planner, trekker, beslisser
- Verslagmaker, kanalisator
- Cijferaar, beheerder, beslisser, aanstuurde, controleur, sponsor
- Speurder/onderzoeker, netwerker, criticus, beleidsdenker
- Netwerker, P.R. , vernieuwer, sfeermaker
- Planner, ontwikkelaar, ideeënbrenger, vernieuwer
- kwaliteitsbewaker, criticus
- Vernieuwer, ideeënaanbrenger, analist trekker, plannen, implementeerder beleidsplan, regelaar, cijferaar
- Planner, netwerker, speurder
- Structuurschepper, organisatiebeheerder, verbeteraar, verslagmaker
- Planner, netwerker, speurder
- Themaspecialist, vernieuwer, ontwikkelaar, ideeën aanbrenger, kwaliteitsbewaker, verbeteraar, methodoloog, vormgever, sponsor, middelenbeheerder, vormingsbegeleider, coach, teambouwer, sfeermaker, trekker, themaspecialist, trainer, regelaar, verslagmaker, analist
- Beleidsdenker, vernieuwer, netwerker, vormingsbegeleider, sponsor
- Coach, teambouwer, sfeerschepper Regelaar, netwerker, Ontwikkelaar, Aanstuurder, Uitvoerder, Verbeteraar, Trekker, Regelaar, Trainer, Beslisser, Kwaliteitsbewaker, Onderzoeker, Middelenbeheerder, Controleur, Coach, Teambouwer, Sfeermaker, Analist, Planner, Sponsor, Vernieuwer, bedenker, …
3. Hoe kunnen rollen loopbanen van medewerkers vormgeven?
Simpel, ga met medewerkers op zoek naar hun groeigoesting. Zorg samen dat je goed zicht hebt op welke rollen relevant of haalbaar zijn.Welke oude of nieuwe rol wil je opnemen?
Wil je de oude/nieuwe rol opnemen in een voor het team/de organisatie gekend proces/taakgebied? Of wil je net op zoek gaan naar nieuwe winden en wegen? Hoe meer ‘nieuw’, hoe groter de vernieuwing en innovatie. En dus ook de motivatie.Tip!
Medewerkers die ‘veilige’ loopbaanstappen willen zetten, focussen misschien beter op of een bestaande rol en/of een gekend taakgebied/werkproces.
Onderstaand schema geeft de verschillende opties helder aan.
Meer weten?
Download en lees het boeiende artikel ‘Werken met Rollen’ in de bijlage.
Legende
Type tool: Kennis
Voor wie? ik als leidinggevende
Op de hoogte blijven?
Schrijf je dan vlug in op onze nieuwsbrief.
